Przyczyny, objawy, pielęgnacja skóry z trądzikiem różowatym

Trądzik różowaty jest przewlekłą, zapalną dermatozą, rozwijającą się na podłożu zaburzeń naczyniowych, przebiegającą z okresami zaostrzeń i remisji, rzadko kiedy rokującą całkowite wyleczenie. Dotyka 1,5-10% społeczeństwa, trzykrotnie częściej kobiety niż mężczyzn. Trądzik różowaty obserwuje się częściej u osób z jasną karnacją (I i II fototyp skóry wg klasyfikacji Fitzpatricka). Choroba rozwija się na ogół u osób miedzy 30-tym, a 50-tym rokiem życia.

Trądzik różowaty objawia się w postaci krostek, grudek, guzków, teleangiektazji i utrwalonego rumienia, zlokalizowanych na obszarze policzków, nosa, brody. Zmiany skórne typowe dla trądziku różowatego rozwijają się na bazie zmian naczyniowych. Naczynia włosowate nadmiernie wypełniają się krwią, są kruche, a zatem pękają. Kruchość i nadmierna przepuszczalność naczyń przyczynia się do wnikania czynników zapalnych, które nasilają rumień. Zmiany chorobowe poprzedza prerosacea – objawy typowe dla cery naczyniowej.

Przyczyny trądziku różowatego są złożone, najważniejsze z nich to:

- Zaburzenia naczyniowe, początkowo przejściowy, następnie utrwalony rumień, teleangiektazje, czyli trwałe rozszerzenie naczyń krwionośnych splotu brodawkowego skóry. Naczynia krwionośne w miejscu stanów zapalnych charakteryzują się wzmożonym przepływem krwi.

- Zaburzenie odpowiedzi immunologicznej wywoływane czynnikami środowiska zewnętrznego.

- Aktywność wolnych rodników.

- Wpływ promieniowania UV.

- Wpływ tkankowych mechanizmów enzymatycznych.

- Działanie drobnoustrojów, m.in.: zakażenie nużeńcem, drożdżakiem Malassezia furfur, bakterią Helicobacter pylori, choroby pasożytnicze.

- Czynniki genetyczne.

- Nadmierna wrażliwość skóry.

Czynniki środowiskowe mające istotny wpływ na pojawienie się i zaostrzenie objawów trądziku różowatego to: alkohol, papierosy, gorące i ostre potrawy, wpływ pewnych leków, nagłe zmiany temperatur, silny wiatr, pomieszczenia o dużej wilgotności powietrza i przeciwnie – o bardzo suchym powietrzu, wpływ promieniowania słonecznego, zaburzenia hormonalne, silne emocje, stres, nieodpowiednia pielęgnacja skóry, intensywny wysiłek fizyczny. Zmiany nasilają się również pod wpływem czynników hormonalnych. Zaostrzenie zmian obserwujemy w okresie okołomenopauzalnym, w czasie ciąży i podczas stosowania doustnej antykoncepcji.

Lekarze wyróżniają cztery postaci choroby:

- postać teleangiektatyczno-rumieniowatą – charakterystycznym objawem jest zlokalizowany symetrycznie po obu stronach twarzy przelotny lub utrwalony rumień. Towarzyszą mu teleangiektazje i obrzęk twarzy, pacjenci skarżą się na pieczenie i uczucie ściągnięcia.

- postać grudkowo-krostkowa – charakteryzuje się okresową obecnością krostek i grudek na podłożu rumieniowym. Ta postać choroby często współwystępuje z trądzikiem pospolitym, co tym bardziej utrudnia jej prawidłowe rozpoznanie. Trądzik różowaty i trądzik pospolity różnią się tym że przy różowatym nie obserwujemy obecności zaskórników.

- przerostowa – przy tej postaci choroby obserwuje się wspomniane już rumień, grudki i teleangiektazje, a dodatkowo zgrubienia skóry o nieregularnej powierzchni i tendencję do tworzenia guzów. Zmiany lokalizują się najczęściej na nosie, rzadziej na czole i policzkach. Ta postać choroby diagnozowana jest najczęściej u mężczyzn.

- oczna – na postać oczną trądziku różowatego cierpi praktycznie połowa chorych. Charakterystyczne jej objawy to pieczenie skóry wokół oczu, łzawienie oczu, nadwrażliwość na światło, suchość, podrażnienie i przekrwienie spojówek, zapalenie spojówek, wrażenie obecności w oku ciała obcego. Pacjent wymaga stałej opieki zarówno dermatologa jak i okulisty.

Różnicowanie trądziku różowatego jest oparte na trzech chorobach:

- toczniu rumieniowatym – dla choroby typowe jest występowanie zmian naciekowych ze znacznym pogrubieniem warstwy rogowej naskórka wokół mieszków włosowych. Przy toczniu nie występują natomiast zmiany grudkowe i krostkowe.

- trądzik pospolity – wiąże się z nadreaktywnością gruczołów łojowych, charakteryzuje obecnością grudek, krostek, zaskórników, torbieli ropnych. Nie obserwujemy natomiast zmian naczyniowych.

- lupoid prosówkowy rozsiany twarzy – typowe objawy tej choroby to obecność guzków zmieniających barwę pod wpływem nacisku, ulegających rozpadowi i bliznowaceniu.

Jak pozbyć się trądziku różowatego? Jak już zostało wspomniane, trądzik różowaty jest dermatozą przewlekłą o nawrotowym charakterze. Prawidłowa pielęgnacja skóry przywraca komfort życia i przeciwdziała zaostrzeniom objawów.

Skóra z trądzikiem różowatym, podobnie jak skóra wrażliwa jest skłonna do podrażnień, zaczerwienienia, kłuje, piecze, daje wrażenie ściągnięcia. Pielęgnacja skóry z trądzikiem różowatym to duże wyzwanie, sprostać mu pomogą odpowiednio dobrane dermokosmetyki. Rozwija się na podłożu cery naczyniowej, stąd stosować należy składniki aktywne poprawiające mikrocyrkulację krwi, wzmacniające ścianki naczyń, obkurczające rozszerzone naczynka i niwelujące zaczerwienienia. Skóra z trądzikiem różowatym charakteryzuje się również uszkodzeniem ochronnej bariery naskórkowej, co pociąga za sobą nadwrażliwość.

- Do mycia skóry nie używaj mydła, a lekkich, niepieniących żeli do mycia twarzy.

- Skórę myj letnią, nigdy gorącą wodą, osuszając skórę unikaj pocierania, szorstkich ręczników itd.

- Unikaj gorących kąpieli, gorąca woda mimo że nie ma kontaktu ze skórą twarzy może powodować rozszerzenia naczyń krwionośnych i rumień.

- Bezwzględnie unikaj peelingów mechanicznych, zastąp je peelingami enzymatycznymi.

- Aplikując dermokosmetyk po raz pierwszy warto zawsze wykonać próbę uczuleniową.

- Bezwzględnie pamiętaj o fotoprotekcji. Słońce i wolne rodniki mają swój niechlubny udział w rozwoju trądziku różowatego. Ponieważ promieniowanie podczerwone i promieniowanie HEV (wysokoenergetyczne światło niebieskie emitowane przez ekrany smartfonów, telewizorów i laptopów) generuje jeszcze większą liczbę wolnych rodników niż promieniowanie UV A+UV B, wybieraj dermokosmetyki, które zapewniają szerokopasmowa ochronę – przeciwko UV, IR i HEV. Pamiętaj że promieniowanie UV A oddziałuje na skórę z jednakową intensywnością przez cały rok, również zimą. Krem na dzień z filtrami UV to podstawa pielęgnacji.

- Stosuj dermokosmetyki o działania nawilżającym, łagodzącym, kojącym, regenerującym.

- Oprócz kremów na dzień i na noc warto włączyć do pielęgnacji maski. Sprawdzą się szczególnie maski hydrożelowe, których aplikacja jest bardzo prosta, nie wymaga pocierania skóry ani zmywania pozostałości.

- Do makijażu skóry wybieraj fluidy zawierające filtry UV oraz składniki aktywne pielęgnujące skórę naczyniową.

- Do demakijażu wybieraj płyny micelarne przeznaczone dla skóry wrażliwej lub naczyniowej.

- Przy trądziku różowatym zabronione są zabiegi kosmetyczne wymagające ucisku, intensywnego tarcia i złuszczania naskórka – peelingi chemiczne z wysoką zawartością kwasów, mikrodermabrazja, złuszczanie mechaniczne, zabiegi rozgrzewające i chłodzące skórę, sauna i solarium, masaż twarzy, z wyjątkiem masażu limfatycznego, którego celem jest pozbycie się produktów ubocznych przemiany materii.

- Warto wyeliminować z diety ostre przyprawy, alkohol, mocną kawę – prawidłowa dieta i pielęgnacja skóry to system naczyń połączonych.

- Unikaj czynników zaostrzających zmiany trądzikowe.

- Witamina C - niedobór witaminy C skutkuje zakłóceniem procesu syntezy kolagenu, co przyczynia się do spadku elastyczności i jędrności skóry, pogłębiania się zmarszczek, a także kruchości naczyń włosowatych, pociągającej za sobą tendencję do powstawania siniaków i mikrowylewów.

- Witamina K - kojarzona przez większość z nas z procesem krzepnięcia krwi. Przyspiesza proces wchłaniania się podskórnych siniaków, popękanych naczynek i zaczerwienień. Zastosowana w kremie na naczynka, pobudza aktywność substancji odpowiedzialnych za proces krzepnięcia krwi, dzięki czemu następuje szybsze uszczelnienie uszkodzonego naczynia krwionośnego, zatrzymanie wypływu krwinek, a przez to zmniejszenie widoczności zaczerwienień. Dermokosmetyki z witaminą K poprawiają koloryt skóry. Witamina K polecana jest do stosowania na skórę z objawami napadowego rumienia, problemem teleangiektazji, cieni pod oczami, siników, a także jako preparat przygotowujący skórę do zabiegów medycyny estetycznej i środek łagodzący po zabiegach.

- Składniki łagodzące jak betaina, d-pantenol, alantoina, woda wapienna. Woda wapienna zawarta w CALM-ROSALGIN Kremie redukującym zaczerwienienia na noc posiada właściwości antyseptyczne, działa kojąco i łagodząco. D-pantenol zawarty w PURI-ROSALGIN Kojącym fizjologicznym żelu do mycia twarzy łatwo wnika w głąb naskórka, działa nawilżająco, łagodząco, osłaniająco i przeciwświądowo.

- Wosk z oliwek zawarty w Multikojącym kremie do twarzy LIPO-ROSALGIN ze względu na małą masę cząsteczkową łatwo przenika w głąb skóry, nawilża skórę, tworzy warstwę okluzyjną zapobiegającą utracie wody.

- InnoTetrapeptide^TM to peptyd który zmniejsza widoczność zaczerwienień i rozszerzonych naczynek wywołanych reakcjami zapalnymi. Hamuje uwalnianie interleukin odpowiedzialnych za reakcje zapalne, a także aktywność kolagenazy przyczyniającej się do degradacji kolagenu.

Powiedzieliśmy już że skóra z trądzikiem różowatym zdradza objawy zarówno cery naczyniowej jak i wrażliwej. Konieczność noszenia masek niestety nie wpływa najlepiej na stan skóry wrażliwej, atopowej i z trądzikiem. Wilgotne środowisko pod maseczką, ograniczona dostępność tlenu, sprzyjająca rozwojowi bakterii beztlenowych, pocenie się skóry pod maską, ucisk i otarcia powodowane źle dopasowanymi środkami ochrony osobistej, mogą prowadzić do zaczerwienienia, świądu, przesuszenia, pieczenia i tym podobnych nieprzyjemnych odczuć.

W tym wyjątkowo trudnym czasie skóra z trądzikiem różowatym wymaga szczególnie troskliwej pielęgnacji.