Pielęgnacja skóry trądzikowej w czasie ciąży
Trądzik osób dorosłych dotyka 41-54 % kobiet po 25 roku życia. Są to kobiety w wieku rozrodczym, często planujące ciążę – stąd pojawiają się pytania o bezpieczeństwo stosowanych leków i kosmetyków przeciwtrądzikowych. U niektórych kobiet w ciąży stan skóry się poprawia, u innych zmiany trądzikowe się nasilają i wymagają leczenia. W pierwszym trymestrze ciąży, z powodu podwyższonego poziomu progesteronu, zwiększa się wydzielanie łoju i trądzik może się nasilić. W drugim i trzecim trymestrze stan skóry przeważnie ulega poprawie.
Ogólna zasada przyjmowania leków w ciąży jest taka, że leki można przyjmować tylko wtedy, kiedy potencjalne korzyści przewyższają ryzyko związane ze zdrowiem matki lub dziecka. O ile to możliwe, należy unikać leczenia w pierwszym trymestrze ciąży lub stosować terapię najbardziej korzystną pod względem bezpieczeństwa. Ze względów etycznych i prawnych nie wykonuje się badań klinicznych z udziałem kobiet ciężarnych, stąd cała dostępna wiedza oparta jest na obserwacjach pacjentek, które przyjmowały nie będąc jeszcze świadome ciąży.
Jeśli chodzi o terapię trądzika w czasie ciąży najlepiej sięgnąć po preparaty, które stosujemy miejscowo. Za bezpieczny uważa się kwas azelainowy, choć w ulotce pacjentki przeczytają, że ze względu na brak wystarczających danych nie zaleca się stosować go w okresie ciąży i karmienia piersią. Podobnie jest w przypadku nadtlenku benzoilu. Na bardzo nasilone zmiany lekarze dermatolodzy przepisują niektóre antybiotyki do stosowania miejscowego, np. metronidazol, erytromycynę, klindamycynę. W szczególnie trudnych przypadkach, stosuje się doustnie erytromycynę lub azytromycynę.
Bezwzględnie przeciwwskazane są retinoidy doustne – izotretynoina. Jest to lek mogący powodować poważne uszkodzenie płodu. Przed leczeniem należy wykluczyć ciążę, przez cały czas terapii i miesiąc po jej zakończeniu należy stosować skuteczną antykoncepcję. Nie wolno również przyjmować w ciąży antybiotyków z grupy tetracyklin. Powodują one opóźnienie rozwoju kości i przebarwienia zębów u dzieci. Nie stosuje się też retinoidów miejscowych. Choć wchłanianie tych substancji z niewielkiej powierzchni skóry, wydaje się nieistotne, ze względów bezpieczeństwa zaleca się ich unikać. Jeśli przyszła mama stosowała kremy z retinolem, zanim dowiedziała się że jest w ciąży, nie ma powodu do zmartwień - powinna po prostu zaprzestać dalszego stosowania kosmetyków z zawartością retinolu.
W okresie ciąży skóra jest bardziej uwrażliwiona, skłonna do przebarwień i do powstawania zmian naczyniowych. Dlatego tak ważna jest odpowiednia pielęgnacja.
Pierwszym krokiem jest prawidłowe oczyszczanie delikatnymi płynami micelarnymi, kostką myjącą bez mydła, ewentualnie delikatnymi żelami myjącymi, które nie uszkadzają naskórka. W pierwszym etapie warto sięgnąć po dermokosmetyki do skóry trądzikowej dostępne bez recepty – za wyjątkiem tych, które zawierają retinoidy. Dobrze sprawdzają się lekkie, bezolejowe formuły: płyny, żele, kremy. Te bezpieczne dla kobiet w ciąży zawierają naturalne składniki, np. wyciąg z łopianu, drzewa herbacianego, sole cynku. Skóra w okresie ciąży – ze względu na zwiększoną wrażliwość – może odmiennie reagować nawet na dotychczas używane kosmetyki. Nawet te, które wcześniej sprawdzały się doskonale, teraz mogą wywoływać pieczenie i zaczerwienienie. Aby załagodzić podrażnienia, przyszłe mamy mogą stosować preparaty łagodzące, zawierające np. tlenek cynku, alantoinę, emolienty. Warto zadbać również o właściwe nawilżenie skóry i wysoką ochronę przeciwsłoneczną, aby zapobiec trudnym do usunięcia przebarwieniom pojawiającym się szczególnie chętnie w okresie ciąży i karmienia piersią.