Sztuka makijażu skóry trądzikowej

Na początek przypomnimy główne przyczyny rozwoju trądziku:

- nadmierne wydzielanie łoju przez gruczoły łojowe i zaczopowanie ujścia gruczołów łojowych,
- kolonizacja mikrozaskórników przez bakterie Cutibacterium acnes (dawniej Propionibacterium acnes),
- powstawanie miejscowej reakcji zapalnej,
- zaburzenia hormonalne,
- uwarunkowania genetyczne i wpływ czynników środowiskowych m.in. niewłaściwej pielęgnacji, stresu, złej diety (m.in. o wysokim indeksie glikemicznym).

Nadreaktywność gruczołów łojowych, od której rozpoczyna się kaskada problemów typowych dla skóry trądzikowej jest w dużej mierze uwarunkowana czynnikami hormonalnymi. Praca aparatu mieszkowo-łojowego jest regulowana przez hormony płciowe: androgeny (w głównej mierze) i estrogeny. Androgeny stymulują proliferację keratynocytów, regulują wielkość gruczołów łojowych i wydzielanie łoju. Na powierzchni gruczołów łojowych zlokalizowane są receptory androgenowe. Hormony androgenowe występują u obu płci, u mężczyzn pełnią decydującą rolę w rozwoju cech płciowych. U kobiet źródłem androgenów są jajniki i kora nadnerczy.

W rozwoju trądziku pierwsze skrzypce gra pochodna testosteronu 5-α-dehydrotestosteron (DHT). Przekształcanie testosteronu w DHT jest katalizowane przez enzym 5-α-reduktazę. Testosteron jak wiadomo jest hormonem dominującym u mężczyzn, u kobiet prekursorem DHT jest androstendion. W przebiegu trądziku obserwuje się u kobiet podwyższone stężenie androgenów, większą aktywność 5-α-reduktazy i wzmożoną reaktywność gruczołów łojowych na stężenie androgenów. Wytwarzanie androgenów jest hamowane przez estrogeny. Dzięki estrogenom możliwe jest ograniczenie wydzielania łoju.

Dlaczego skóra potrzebuje łoju? Sebum jest mechanizmem chroniącym skórę przed wpływem czynników chemicznych, mechanicznych, drobnoustrojów, promieniowania UV, czy zmiennych czynników pogodowych – skutków nagłych zmian temperatury i wilgotności.

Wydzielanie łoju jest uzależnione od wielu czynników m.in.: płci, wieku, stanu zdrowia, obszaru skóry, pory dnia, diety i pielęgnacji. Wzmożoną pracę gruczołów łojowych obserwujemy gdy słupki rtęci pną się w górę - co 1^oC ilość łoju zwiększa się o 10%. Gruczoły łojowe są najbardziej aktywne pomiędzy godziną 10 a 11. Biorąc pod uwagę wiek – intensywne wydzielanie łoju obserwuje się w wieku nastoletnim, po 40 r.ż. praca gruczołów łojowych znacznie wyhamowuje, w okresie menopauzy wytwarzanie sebum praktycznie zanika.

Literatura dermatologiczna różnicuje pojęcia sebum i łój. Łój to wydzielina gruczołów łojowych, natomiast sebum to obecna na powierzchni skóry warstwa ochronna na którą składają się  łój, pot, lipidy naskórka wytwarzane przez keratynocyty, fizjologiczna mikrobiota skóry. W świetle tej definicji, sebum to płaszcz lipidowy skóry.

W skład łoju wchodzą: skwalan, cholesterol i jego estry, wolne kwasy tłuszczowe, woski oraz mono- di- i trójglicerydy. Trójglicerydy są hydrolizowane przez bakterie Cutibacterium acnes do wolnych kwasów tłuszczowych, powodujących następnie zaczopowanie ujść gruczołów łojowych (powstawanie zaskórników). Drugą przyczyną powstawania zaskórników jest nieprawidłowe rogowacenie ujść mieszków włosowych. Jak to się dzieje? Każdy włos posiada co najmniej jeden gruczoł łojowy, na ogół rozgałęziony na kilka uwypukleń mających wspólny przewód wyprowadzający. Gruczoły łojowe dzielimy na dwie grupy: związane rozwojowo z mieszkiem włosa i niezależne rozwojowo od mieszka włosowego. Wnętrze mieszka włosowego jest wyścielone przez keratynocyty, które w normalnych warunkach swobodnie odrywają się od podłoża i są usuwane z mieszka. W stanach patologicznych dochodzi do nadmiernej proliferacji keratynocytów, ich zlepiania się w formę czopu zatykającego ujście kanału mieszka włosowego. Powstałe w ten sposób zaskórniki prowadzą następnie do zmian o charakterze zapalnym. W pokonaniu problemu zaskórników pomocą służą m.in. azeloglicyna i kwas szikimowy.

Cała wyłożona powyżej lekcja biologii przekłada się na pierwszą podstawową zasadę pielęgnacji skóry z trądzikiem, jaką jest stosowanie dermokosmetyków opartych o składniki regulujące pracę gruczołów łojowych i hamujące nadmierne wydzielanie łoju.

Makijaż skóry trądzikowej powinien nie tylko tuszować niedoskonałości cery ale też zapewniać jej odpowiednią pielęgnację, adekwatną do mechanizmów rozwoju zmian trądzikowych.

Lekki podkład do cery trądzikowej MATT-MINERAL-CORRECTION wyrównuje koloryt skóry, wygładza strukturę skóry, kryje i koryguje niedoskonałości, a dodatkowo zawiera składniki normalizujące działanie sebocytów i łagodzące zaburzenia czynności skóry łojotokowej. 90% składników zawartych w Mineralnych Dermo-Fluidach Matujących to składniki pochodzenia naturalnego. Nowe fluidy Pharmaceris sprawdzą się zatem u licznej grupy fanów naturalnej pielęgnacji.

Formuła SeboLEPTINcontrol to połączenie ekstraktów z kwiatu lotosu, wyciągu z łopianu, i piroglutaminianu cynku (PCA). Ekstrakt z lotosu oddziałuje na receptory leptyny w skórze. Leptyna jest białkiem odgrywającym istotną rolę w wytwarzaniu sebum. Ekstrakt z lotosu ogranicza ekspresję receptora komórkowego leptyny w sebocytach (komórkach gruczołu łojowego), a przez to zapobiega nadprodukcji sebum. Lotos to inspiracja pielęgnacją azjatycką (był stosowany od czasów starożytności m.in. w Indiach i Chinach), z kolei wyciąg z łopianu to tradycyjny surowiec wykorzystywany w ziołolecznictwie w Europie. Wyciąg z łopianu działa antybakteryjnie, oczyszczająco, wzmacnia strukturę skóry.

Zawarta we fluidach formuła Pore-Diminish, znana z całej linii Pharmaceris T zwęża ujścia gruczołów łojowych redukując tym samym ich widoczność. Formułę tworzą oligosacharydy z soczewicy jadalnej, które wzmacniają strukturę kolagenową skóry wokół ujść mieszków włosowych, przez co skóra jest bardziej zwarta, a rozszerzone pory mniej widoczne.

Jednym z elementów prawidłowej pielęgnacji skóry jest jej ochrona przed wpływem promieniowania UV, stąd fluidy MATT-MINERAL-CORRECTION zawierają filtry mineralne zapewniające ochronę na poziomie SPF 30.

Pamiętać należy że naturalna fizjologiczna wydzielina łojowa jest bez problemu usuwana z przewodów wyprowadzających gruczołów łojowych, nie zalega na powierzchni skóry. Jest fizjologicznym mechanizmem warunkujących prawidłowy stopień nawilżania skóry. Prawidłowe nawilżenie skóry regulowane jest przez obecność NMF (naturalnego czynnika nawilżającego) i właśnie wydzieliny łojowej.

Nadmierne usuwanie sebum z powierzchni skóry prowadzi do jej przesuszenia. Przesuszenie skóry jest sygnałem dla gruczołów łojowych by zintensyfikować produkcję łoju.

Przez długi czas powszechnie stosowanym w recepturach kosmetyków środkiem matujących był Polymethyl Methacrylate PMMA. Dziś odchodzi się od syntetycznych pochłaniaczy sebum w kierunku surowców naturalnych, o łagodniejszym działaniu. We fluidach MATT-MINERAL-CORRECTION za pochłanianie nadmiaru sebum odpowiedzialne są ceramiczne mikrosfery krzemionki i proszek matujący otrzymywany z tapioki. Tapioca Starch to alternatywa dla powszechnie stosowanych syntetycznych składników matujących. Biodegradowalna skrobia naturalnego pochodzenia pochłania nadmiar sebum, ogranicza efekt świecenia się skóry. Poza tapioką w składzie mineralnych fluidów matujących znajdziemy mikrosfery krzemionki pokryte tlenkiem tytanu posiadające właściwości matujące, a dodatkowo wspomagające efekt krycia niedoskonałości cery. Sferyczna struktura drobin matujących sprzyja łatwemu rozprowadzaniu fluidu na skórze, bez konieczności pocierania skóry oraz efekt jedwabistego, gładkiego wykończenia. Fluid nie obciąża skóry, nie powoduje uczucia ściągnięcia, naturalnie matuje bez wysuszania skóry.

Makijaż skóry trądzikowej i tłustej jak już zostało wspomniane powinien nie tylko nadawać skórze jednolity, zdrowy koloryt i ukrywać niedoskonałości, ale też pielęgnować.

Pielęgnacja skóry trądzikowej i tłustej to przede wszystkim normalizowanie wydzielania sebum, przeciwdziałanie powstawaniu zaskórników, redukowanie widoczności rozszerzonych porów skóry, nawilżanie, redukowanie efektu błyszczenia się skóry.

Podkłady do cery trądzikowej powinny charakteryzować się lekką konsystencją, zapewniającą szybkie i proste rozprowadzanie na skórze. We fluidach przeznaczonych do skóry trądzikowej wykorzystuje się lekkie emolienty, nie pozostawiające na skórze lepkiego filmu. Podkład do cery trądzikowej powinien zapewniać odpowiedni stopień krycia, pozwalający zatuszować przebarwienia potrądzikowe.

1. Bergler-Czop, M. Bilewicz-Stebel, A. Stańkowska: Trądzik pospolity – najczęstsza dermatoza osób młodych, Wiadomości Dermatologiczne, nr. 2, marzec 2019
2. Nowicka, Choroby łojotokowe skóry. Procedury zabiegów kosmetycznych, KosMeD Danuta Nowicka Wrocław 2011
3. Rekomendacje Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Kompleksowa terapia hormonalna u kobiet z trądzikiem, Ginekol Pol. 2012, 83, 229-232