Jak dbać o cerę dotkniętą trądzikiem?

Trądzik jest jedną z najstarszych i najczęściej diagnozowanych chorób skóry. Chociaż kojarzy się z wiekiem dojrzewania, kiedy to burza hormonów skutkuje skłonnością do niedoskonałości, może pojawić się właściwie w każdym wieku, zarówno u niemowląt, jak i ludzi dorosłych. Zmiany skórne, które mogą być gęsto rozsiane na twarzy i innych częściach ciała, to przyczyna kompleksów, a w skrajnych przypadkach nawet wycofywania się z życia towarzyskiego.

Trądzik w wieku dorosłym może występować jako kontynuacja choroby, która pierwszy raz wystąpiła w okresie dojrzewania, jednak są przypadki, gdy występuje wówczas dopiero po raz pierwszy. Czynników ryzyka, powodujących rozwój choroby, może być natomiast wiele, w tym:

• hormony, które odgrywają rolę zwłaszcza w przypadku kobiet - do nasilenia zmian trądzikowych często dochodzi przed wystąpieniem menstruacji,
• stres,
• źle dobrane do typu cery kosmetyki, które zatykają pory,
• sposób odżywiania się, sprzyjający utrzymywaniu się stanu zapalnego w organizmie,
• przyjmowanie niektórych leków, na przykład litu, kortykosteroidów, sterydów anabolicznych.(1)

„Acne vulgaris jest chorobą wieloczynnikową, na rozwój której wpływa wiele czynników zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych.”(2)

Trądzik jest chorobą na tyle rozpowszechnioną, że nawet osoby, które same nigdy się z nim nie borykały, znają ludzi dotkniętych trądzikiem i wiedzą, że nie u każdego dolegliwość ta przebiega tak samo. Czasami zmiany lokalizują się na małym obszarze skóry, na przykład brodzie, czasami pokrywają twarz, szyję, ramiona i plecy, a ich leczenie jest bardzo trudne. Dlatego lekarze rozróżniają kilka postaci trądziku, którymi są:

• postacie łagodne: trądzik zaskórnikowy, grudkowy, grudkowo-krostkowy,
• trądzik ropowiczy - w jego przebiegu występują ropne torbiele, a gojenie następuje poprzez blizny,
• trądzik skupiony - charakteryzuje się obecnością głębokich nacieków, bardzo dużych zaskórników i torbieli ropnych, występuje częściej u mężczyzn,
• trądzik bliznowcowy - w obrębie zmian trądzikowych tworzą się bliznowce (nadmiernie rozrośnięte tkanki),
• trądzik z występowaniem objawów ogólnych i ciężkim przebiegiem - dotyczy młodych mężczyzn i w jego przebiegu można zaobserwować takie objawy, jak podwyższona liczna leukocytów we krwi, wysokie OB, bóle stawów.(3,4)

Na szczęście w wielu przypadkach trądzik ma łagodne lub umiarkowane nasilenie, a dzięki lekom i odpowiedniej trosce o skórę można znacząco zmniejszyć tendencję do wyprysków.

Czy nasze codzienne nawyki mogą wpłynąć na stan cery trądzikowej? Tak, gdyż nawet u osób z tendencją do trądziku choroba może mieć łagodniejszy przebieg, jeżeli nie występują czynniki o działaniu zaostrzającym. Na jakie aspekty warto więc zwrócić uwagę?

Stanowi podstawę pielęgnacji każdej cery, jednak w przypadku trądziku jest szczególnie ważne, gdyż resztki kosmetyków i zanieczyszczeń środowiskowych zalegają w porach i przyczyniają się do powstawania niedoskonałości. Ponadto specjalistyczne preparaty apteczne przeznaczone do cery trądzikowe mają działanie antybakteryjne, czyli ograniczają namnażanie się bakterii odpowiedzialnych z trądzik. Pamiętaj, że oczyszczanie skóry powinno mieć kilka kroków. Po pierwsze, należy zacząć od usunięcia makijażu przeznaczonym do cery trądzikowej preparatem, na przykład Antybakteryjnym płynem micelarnym Pharmaceris do oczyszczania oraz demakijażu twarzy i oczu, który redukuje niedoskonałości, odblokowuje pory i skutecznie niweluje błyszczenie się cery. Dzięki formule Immuno-Prebiotic reguluje również florę bakteryjną skóry, zmniejszając podrażnienia i zaczerwienienia. Następnym krokiem powinien być produkt myjący, na przykład żel lub pianka, a na końcu tonik, który przywraca skórze właściwe pH.

Każda osoba, która pragnie cieszyć się nieskazitelną cerą (choć to bardzo trudne) powinna pamiętać o tym, że skóra nie lubi dotyku. Unikaj więc dotykania twarzy, aby nie przenosić na nią zanieczyszczeń i zarazków.

Cera trądzikowa nie powinna być traktowana przypadkowymi produktami, gdyż mogą one jedynie nasilać problem. Warto pamiętać, że preparaty specjalistyczne dostępne w aptece mają w składzie komponenty o działaniu łagodzącym, przeciwbakteryjnym, przeciwzapalnym, dogłębnie oczyszczającym, odświeżającym, co wpływa zarówno na kondycję skóry, jak i komfort osoby dotkniętej trądzikiem.

Kąpiele słoneczne są bardzo przyjemne, jednak u osób obarczonych trądzikiem mogą powodować zaostrzenie zmian. Promieniowanie UV nasila bowiem stan zapalny i zaczerwienienie skóry, a także sprzyja przebarwieniom. Również niektóre leki stosowane w terapii trądziku, uwrażliwiają skórę na działanie słońca. Dlatego unikaj go w godzinach 10.00-16.00, a także pamiętaj o filtrach ochronnych i zakrywaniu skóry odzieżą.(5)

Czy to, co jemy, może mieć wpływ na stan cery? Wyniki badań na ten temat nie są jednoznaczne, warto jednak obserwować swoją cerę po spożywaniu różnych pokarmów. Najczęściej wskazywany jako „sprzymierzeniec” trądziku jest nabiał, a także słodycze, piwo, suszone owoce, fast foody. Niektóre badania sugerują natomiast, że do poprawy stanu cery przyczynić się może dieta bogata między innymi w: ryby, owoce morza, warzywa (szczególnie natkę pietruszki, paprykę, brukselkę), owoce dzikiej róży, czarną porzeczkę, cytrusy.(6)

Codzienna troska o cerę to nie tylko przyswojenie sobie pewnych nawyków, ale również unikanie innych. Jeżeli masz trądzik, na pewno nie powinnaś:

• wyciskać zaskórników, grudek i krostek
• drapać i nadmiernie wysuszać skóry (np. preparatami zawierającymi alkohol)
• narażać skóry zarówno na intensywne nasłonecznienie UVA/UVB, jak i silny mróz
• sięgać po tłustsze mleczka i śmietanki kosmetyczne.

Oczywiście, jeżeli trądzik jest nasilony, należy leczyć po pod kontrolą dermatologa oraz stosować się do jego wskazówek.

1. Czy trądzikiem można się zarazić?

Nie, trądzik nie jest chorobą infekcyjną.

2. Jestem osobą po 30. roku życia i trądzik nigdy nie był moim problemem. Czy mogę zachorować w tym wieku?

Tak. Trądzik u dorosłych może mieć różne powody. Czasami do jego powstania przyczyniają się leki, czasami czynniki środowiskowe, w innych przypadkach zaburzenia hormonalne.

3. Regularnie używam pudru i różu - czy to może sprzyjać trądzikowi?

Tak. Kosmetyki do makijażu cery trądzikowej powinny być lekkie, najlepiej specjalistyczne. Należy pamiętać również o higienie pędzli czy gąbeczek, którymi nakładamy kosmetyki kolorowe. Błędem jest również pomijanie starannego demakijażu, gdyż resztki kosmetyków zatykają pory i zwiększają ryzyko pojawienia się wykwitów.

4. Czy trądzik wymaga przyjmowania leków?

Trądzik może występować w różnych postaciach. Sposób terapii zależy więc od jego nasilenia oraz indywidualnych oczekiwań osoby nim obarczonej. Czasami wystarczy dobranie właściwych preparatów do codziennej dermopielęgnacji, u innych osób stosowane są leki o działaniu miejscowym, a w ciężkim przebiegu choroby również leki ogólne.

5. Czy opalanie się pomoże mi zwalczyć trądzik?

Słońce może wspomagać łagodzenie niektórych problemów skórnych, jednak w przypadku trądziku opalanie się jest ryzykowne. Promienie UV nasilają bowiem zaczerwienienie i stan zapalny, a także zwiększają ryzyko przebarwień. Jeśli masz trądzik, chroń się przed słońcem zwłaszcza wtedy, jeśli stosujesz leki.

6. Czy trądzik może mieć związek z wykonywaną pracą?

Tak, niektóre zawody mogą sprzyjać problemom skórnym. Dotyczy to szczególnie pracy, która wiąże się z ekspozycją na dziegcie, chlor oraz smary olejowe.

1. Liu K., Nassim J. Adult acne: Understanding underlying causes and banishing breakouts. https://www.health.harvard.edu/blog/adult-acne-understanding-underlying-causes-and-banishing-breakouts-2019092117816 Data dostępu: 27.08.2020.

1. Janda K., Chwiłkowska M. Trądzik pospolity - etiologia, klasyfikacja, leczenie. Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 2014, 60 (2): 13–18.

2. Marek L. Trądzik. https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74475,tradzik-pospolity Data dostępu: 27.08.2020.

3. Biegaj M. Trądzik pospolity i jego leczenie. Kosmetologia Estetyczna 2017, 2(6): 155-158.

4. How does sun exposure affect acne? https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/acne/qa/how-does-sun-exposure-affect-acne Data dostępu: 27.08.2020.

5. Dawidziak J., Balcerkiewicz M. Dieta jako uzupełnienie leczenia trądziku pospolitego (Acne vulgaris) Część II. Kwasy tłuszczowe, indeks glikemiczny, przetwory mleczne. Farmacja Współczesna 2016; 9: 67-72.